Khi nước ta bắt đầu từng bước hội nhập vào kỷ nguyên số, rất nhiều cơ hội và thách thức được đặt ra và tham luận về chuyển đổi số giáo dục là một trong những chủ đề có tính ảnh hưởng nhất. Không chỉ là việc áp dụng công nghệ vào quản lý và giảng dạy, chuyển đổi số giáo dục là cả một quá trình tái cấu trúc toàn diện, đòi hỏi một thời gian dài. Trong bài tham luận này, hãy cùng VnResource khám phá cách mà các nhà giáo dục và người quản lý giáo dục đang phản ứng với xu hướng này, đồng thời rút ra một tầm nhìn chiến lược lâu dài và bền vững, phù hợp với nhu cầu thực tế.
Tổng quan về Chuyển đổi số trong giáo dục hiện nay
Trong những năm gần đây, sự xuất hiện của các công cụ và nền tảng số đã cách mạng hóa phương thức mà chúng ta dạy và học. Sự chuyển đổi này đã ảnh hưởng ít nhiều đến cách thức quản lý và vận hành của các cơ sở giáo dục, tạo nên những “làn sóng” mới trong giáo dục.
1. Những xu hướng chuyển đổi số giáo dục hiện nay
- AI – “phao cứu sinh” của học viên, “cứu tinh” của giáo viên
Nếu quy trình thi cử truyền thống bắt buộc Ban Giám Hiệu nhà trường phải chuẩn bị khá nhiều nhân lực từ việc giám sát đến chấm thi thì việc ứng dụng AI trong quy trình đánh giá, chấm điểm lại có thể giảm tải một lượng lớn công việc cho giáo viên cũng như tạo được sự linh hoạt trong hệ thống chấm điểm. Trong tương lai, các trường đại học lớn dự kiến sẽ đầu tư một khoảng tiền lớn cho việc phát triển và xây dựng hệ thống AI riêng.
- Học tập “vi mô”
Đây là một phương pháp học tập mà người học chỉ cần bỏ ra 5 – 20 phút để tiếp thu một lượng kiến thức nhỏ và họ có thể học mọi lúc mọi nơi. Tuy “vi mô” nhưng phương pháp này rất được chú trọng ở các nền tảng E-learning như Coursera, Udemy, Duolingo, Skillshare,… với các khóa học khá ngắn, chỉ kéo dài vài phút cho mỗi bài. Theo một nghiên cứu của ĐH Kỹ thuật Dresden (Đức), phương pháp này dần trở thành một xu hướng khi khoảng tập trung (attention span) của nhiều người đang dần bị rút ngắn lại.
- “Game hóa” bài học (Gamification):
Xu hướng tích hợp trò chơi vào bài giảng dự kiến sẽ vô cùng “bùng nổ”, ngày càng nhiều phần mềm phát triển tính năng “game hóa” bài học này như Classcraft, ClassDojo,… để các trường học có thể sử dụng và khuyến khích sự tham gia, tương tác của học sinh vào bài học.
- Tự do không gian học và tài liệu học tập
Sau COVID-19, nhiều học sinh tìm kiếm trải nghiệm học tập “phi truyền thống”, học tập ở nhiều môi trường khác nhau, không chỉ gói gọn trong phòng học của nhà trường. Không gian học có thể là bất cứ đâu và học không chỉ qua những tài liệu khô khan mà còn có thể là qua các chương trình tọa đàm, workshop, các dự án bên ngoài trường học,…
⇒ Tìm hiểu thêm: AI (trí tuệ nhân tạo) đã thay đổi cách chúng ta dạy và học như thế nào?
2. Ảnh hưởng của chuyển đổi số giáo dục với doanh nghiệp và xã hội
Chuyển đổi số trong giáo dục tạo ra ảnh hưởng sâu rộng và đa chiều không chỉ đối với các doanh nghiệp, cơ sở giáo dục mà còn với xã hội và nền kinh tế.
- Tăng cường tiếp cận giáo dục
Công nghệ số mở rộng khả năng tiếp cận giáo dục, giúp học sinh ở vùng xa xôi hoặc có hoàn cảnh kinh tế khó khăn có cơ hội tiếp cận nguồn tài nguyên giáo dục chất lượng cao. Điều này góp phần tạo ra một xã hội công bằng hơn, nơi mọi người có cơ hội tiếp cận kiến thức và phát triển kỹ năng.
- Tạo ra đổi mới và sáng tạo trong doanh nghiệp
Khi giáo dục tập trung vào chuyển đổi số, sinh viên được trang bị tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề phức tạp. Điều này thúc đẩy đổi mới và sáng tạo trong doanh nghiệp, vì các nhà tuyển dụng có thể tận dụng nguồn lực lao động có kỹ năng cao và sẵn sàng đổi mới.
- Thúc đẩy nền kinh tế kỹ thuật số
Chuyển đổi số trong giáo dục góp phần vào việc phát triển nền kinh tế kỹ thuật số, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp chuyển đổi và thích ứng với môi trường kinh doanh ngày càng số hóa, từ việc quản lý dữ liệu đến marketing và bán hàng trực tuyến.
- Thúc đẩy sự thích ứng và linh hoạt:
Trong một thế giới luôn biến đổi, khả năng thích ứng và linh hoạt trở thành yếu tố then chốt. Giáo dục số giúp học sinh và sinh viên phát triển khả năng thích ứng với những thay đổi nhanh chóng, từ đó hỗ trợ doanh nghiệp và xã hội trong việc đối phó với những thách thức và tận dụng cơ hội mới.
Tóm lại, chuyển đổi số trong giáo dục đóng vai trò thiết yếu trong việc hình thành lực lượng lao động của tương lai, thúc đẩy đổi mới và sáng tạo, và tạo ra một xã hội toàn diện và bền vững hơn.
Tổng hợp các tham luận chuyển đổi số mới nhất
Các tham luận chuyển đổi số giáo dục mới nhất hiện nay tập trung vào nhiều khía cạnh khác nhau, từ việc triển khai học trực tuyến đến phát triển hạ tầng kỹ thuật số và những thách thức đi kèm,… Cùng tham khảo qua một số ý kiến ấn tượng về chuyển đổi số giáo dục qua các bài tham luận mới nhất hiện nay nhé!
Các trường học và tổ chức giáo dục đã chuyển đổi sang cung cấp các khóa học trực tuyến thông qua các nền tảng và công cụ kỹ thuật số như Coursera, edX, và Udemy. Điều này cho phép học viên có thể học tập mọi lúc, mọi nơi, đem lại sự linh hoạt và tiếp cận rộng rãi hơn với giáo dục.
Trong giáo dục đào tạo, chuyển đổi số bao gồm rất nhiều thứ như dạy học, kiểm tra, đánh giá, và số hóa học liệu như sách giáo khoa điện tử, bài giảng điện tử, kho bài giảng eLearning, ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm, thư viện số, phòng thí nghiệm ảo,… Để thực hiện thành công, nó là cả một quá trình thay đổi từ phương thức, hệ thống, cách thức, suy nghĩ, nhận thức, sự am hiểu của cán bộ quản lý, nhân viên và giáo viên.
Đại dịch COVID-19 đã đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số trong giáo dục, làm nổi bật lợi ích của nó và đảm bảo được sự lâu dài, bền vững của giáo dục dù cho có mối đe dọa gì xảy ra. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức lớn cho Bộ GD&ĐT trong quá trình tăng khả năng tiếp cận với tài nguyên giáo dục số của học sinh, đặc biệt là các em ở miền núi, vùng sâu vùng xa.
Các chương trình chuyển đổi số quốc gia, như “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” được phê duyệt bởi Thủ tướng Chính phủ, nhấn mạnh việc phát triển nền tảng hỗ trợ dạy và học từ xa và ứng dụng triệt để công nghệ trong giáo dục.
Có sự kỳ vọng rằng chuyển đổi số sẽ mang lại cải tiến rất lớn trong giáo dục, nhưng nó cũng mang lại những thách thức khi có khoảng 375 triệu công việc hiện nay có thể không còn tồn tại trong tương lai. Ngoài ra, 70% học sinh tiểu học ngày nay khi ra trường và bước vào đời, các em sẽ làm nhiều công việc mà hiện giờ vẫn chưa tồn tại.
Những tham luận này phản ánh sự đa dạng và phức tạp của quá trình chuyển đổi số trong giáo dục, từ việc triển khai công nghệ mới đến việc xác định và giải quyết các thách thức liên quan. Bên cạnh đó, nó thể hiện góc nhìn sâu sắc của những chuyên gia, nhà quản trị giáo dục về tương lai của chuyển đổi số.
⇒ Tìm hiểu thêm: Chuyển đổi số trong giáo dục và những lợi ích
Hướng phát triển và chiến lược bền vững
Hướng phát triển và chiến lược được rút ra từ các tham luận trên sẽ giúp vẽ ra một hệ thống giáo dục linh hoạt, hiện đại và toàn diện. Dưới đây là một số điểm nổi bật:
-
Tăng cường cải thiện, hợp nhất công nghệ
Các tham luận nhấn mạnh việc tích hợp sâu rộng công nghệ vào quy trình vận hành giáo dục. Hạ tầng công nghệ thông tin trong các cơ sở giáo dục cần được cải thiện hoàn toàn để đảm bảo việc tiếp cận công nghệ một cách đồng đều và hiệu quả, đặc biệt trong các khu vực có hạn chế về tài nguyên và truy cập.
-
Phát triển kỹ năng số cho thế hệ học sinh tương lai
Các chiến lược đề xuất tập trung vào việc chuẩn bị cho học sinh và sinh viên những kỹ năng số cần thiết cho sự thay đổi xu hướng nghề nghiệp trong tương lai, như lập trình, phân tích dữ liệu, và tư duy sáng tạo.
-
Chú trọng cá nhân hóa học tập và chứng nhận trực tuyến
Các tham luận cũng đề xuất ứng dụng phần mềm để phân tích và đáp ứng nhu cầu học tập cụ thể của từng học sinh, từ đó tăng cường sự tham gia và cảm hứng học tập. Ngoài ra, phát triển các phương pháp đánh giá và chứng nhận trực tuyến nhiều hơn để học sinh dễ dàng mở rộng kỹ năng và kiến thức có được thông qua học tập trực tuyến.
-
Đào tạo và phát triển chuyên môn cho giáo viên
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo và phát triển chuyên môn cho giáo viên để họ có thể đạt hiệu quả tốt hơn trong việc sử dụng công nghệ giảng dạy và thích ứng với môi trường giáo dục số. Khuyến khích sự hợp tác giữa các cơ sở giáo dục, doanh nghiệp, và các tổ chức công nghệ để thúc đẩy đổi mới và chia sẻ nguồn lực, kiến thức, và kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục số.
Những chiến lược và hướng phát triển này phản ánh một xu hướng chuyển đổi toàn diện và sâu rộng trong lĩnh vực giáo dục, hướng tới việc tận dụng tối đa công nghệ số để nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục.
Kết luận
Tóm lại, chúng ta đã có những khám phá và phân tích sâu sắc qua việc tổng hợp các bài tham luận về chuyển đổi số trong giáo dục ở trên. Qua đó, ta nhận thấy được chuyển đổi số không chỉ là việc áp dụng công nghệ vào giáo dục một cách đơn thuần, mà là một quá trình toàn diện, yêu cầu sự thay đổi trong cách thức giảng dạy, học tập, và quản lý giáo dục. Chỉ khi tất cả cùng hợp lực, chúng ta mới có thể hiện thực hóa một hệ thống giáo dục số vững mạnh, linh hoạt và bền vững, đáp ứng nhu cầu của giáo dục hiện đại và tương lai.