Thương mại dịch vụ đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc phát huy thế mạnh của mỗi quốc gia, là tiền đề cho những bước đầu gia nhập xu hướng toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, quản lý nhân sự ngành thương mại dịch vụ đang có nhiều khó khăn, thách thức đối với các nhà quản trị trong bối cảnh hiện nay, dẫn đến việc chưa khai thác được hết hiệu quả của nhân viên trong công việc, đồng thời gây ra các bất mãn không đáng có trong nội bộ doanh nghiệp
I, Hiểu về ngành thương mại – dịch vụ?
Ngành thương mại – dịch vụ là gì?
Theo Luật Thương mại năm 2005, hoạt động thương mại là hoạt động nhằm mục đích sinh lời bao gồm mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư, xúc tiến thương mại và các hoạt đồng nhằm mục đích sinh lợi khác.
Dịch vụ là những hoạt động lao động của con người, không tồn tại dưới hình vật thể, không dẫn đến việc chuyển quyền sở hữu, nhằm thỏa mãi kịp thời các nhu cầu sản xuất và đời sống sinh hoạt của con người.
Ngành thương mại dịch vụ là một ngành kinh tế độc lập. Trong những năm qua, khi xã hội phát triển và mở rộng quan hệ quốc tế, ngành thương mại dịch vụ khách hàng được đánh giá là một trong những ngành có tiềm năng lớn và mang tính đột phá cao. Ngành thương mại dịch vụ bao gồm chuỗi các hoạt động gia tăng giá trị cho các doanh nghiệp như hoạt động giao thông vận tải, dịch vụ y tế, giáo dục, bảo hiểm, xử lý chất thải,….
Vai trò của ngành thương mại – dịch vụ?
Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Vai trò của thương mại dịch vụ quan trọng trong việc hỗ trợ và thúc đẩy tăng trưởng nền kinh tế quốc dân, đặc biệt là hỗ trợ các ngành như bưu chính – viễn thông, giao thông – vận tải,…
Ngành thương mại dịch vụ còn đóng góp khoảng 60% giá trị đầu tư trực tiếp từ nước ngoài vào Việt Nam.
Tăng cường hội nhập khu vực và quốc tế
Hội nhập quốc tế không chỉ dành riêng cho các ngành thương mại hàng hóa, mà ngay cả các ngành thuộc lĩnh vực thương mại dịch vụ như y tế, giáo dục, tài chính – viễn thông,… cũng đã từng bước tham gia vào. Trước những bất lợi về nền kinh tế phát triển chậm, các quốc gia đang phát triển này cũng đã tích cực khai thác lợi thế của mình để cải thiện cán cân thương mại thông qua các ngành dịch vụ như xuất khẩu, lao động, ngành du lịch,…
Thúc đẩy phân công lao động và chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Sau khi tìm hiểu thương mại dịch vụ là gì bạn sẽ thấy ngành thương mại dịch vụ đang ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu chung của nền kinh tế quốc dân. Đồng thời một số ngành dịch vụ mới ra đời đã thúc đẩy trao đổi tích cực và mạnh mẽ giữa các vùng, miền, quốc gia với nhau.
Những tác động này đã góp phần thúc đẩy quá trình phân công lao động xã hội và chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong phạm vi quốc gia cũng như toàn thế giới.
Nâng cao chất lượng cuộc sống
Sự phát triển của ngành thương mại dịch vụ đã mở ra nhiều cơ hội việc làm cho lực lượng lao động trong và ngoài nước, góp phần cải thiện thu nhập cho cộng đồng và người lao động. Đây là yếu tố giúp con người nâng cao chất lượng cuộc sống của bản thân.
Xem thêm: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NHÂN SỰ CHO NGÀNH DỆT – MAY MẶC
II, Đặc điểm, đặc thù của ngành thương mại – dịch vụ
Sản phẩm vô hình
Dịch vụ là một sản phẩm vô hình, do vậy ta không thể nhìn thấy cũng như biết được chất lượng sản phẩm ra sao trước khi sử dụng chúng. Tuy nhiên, chúng ta lại có thể cảm nhận được chúng qua cảm xúc, hành động của khách hàng sau khi sử dụng dịch vụ. Hiệu quả của chất lượng dịch vụ ở mỗi người tiêu dùng lại diễn ra rất khác nhau, do vậy việc đánh giá hiệu quả của thương mại dịch vụ thường sẽ phức tạp hơn so với thương mại hàng hóa.
Phạm vi hoạt động rộng lớn
Thương mại dịch vụ có phạm vi hoạt động tương đối rộng, từ dịch vụ cho tiêu dùng cá nhân cho đến dịch vụ sản xuất, kinh doanh, từ lao động đơn giản cho đến lao động sử dụng chất xám ở trình độ chuyên gia, … Do đó đây được coi là một trong những lĩnh vực có nhiều cơ hội phát triển và tạo được nhiều việc làm cho người lao động
Sự lan tỏa lớn
Không chỉ hoạt động trong phạm vi rộng, thương mại dịch vụ hiện nay còn có sự lan tỏa lớn khi đóng vai trò trung gian đối với sản xuất và thương mại hàng hóa.
Nếu thương mại dịch vụ được tự do hóa thì lợi ích mà nó đem lại sẽ cao xấp xỉ bằng lợi ích mà thương mại hàng hóa đóng góp cho ngành hàng hóa công nghiệp và nông nghiệp.
Đối mặt với nhiều rào cản thương mại
Hội nhập mang lại nhiều lợi ích cho ngành thương mại dịch vụ nhưng cũng đồng thời khiến chúng ta đối mặt với nhiều rào cản về tâm lý, ngôn ngữ, tập quán, truyền thống văn hóa… Do đó, xét về khía cạnh này thì thương mại dịch vụ sẽ phải đối mặt với nhiều rào cản hơn thương mại hàng hóa.
Các cuộc thương lượng tự do hóa thương mại dịch vụ thường gặp khó khăn nhiều và phụ thuộc phần lớn vào tình hình chính trị, văn hóa, cũng như kinh tế – xã hội ở nước đó.
III, Những khó khăn trong quản lý nhân sự ngành thương mại – dịch vụ
1. Dư thừa và thiếu hụt nhân sự
Với nhiều doanh nghiệp dịch vụ, khi hoạt động kinh doanh sa sút, bộ máy vận hành quá cồng kềnh thì việc dư thừa nhân sự không thể tránh khỏi. Ngược lại, khi hoạt động kinh doanh phát triển, nhu cầu về nhân sự tăng cao doanh nghiệp có thể gặp phải tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực. Vấn đề này phát sinh từ khâu lên kế hoạch, phân bổ và tuyển dụng người lao động. Bộ phận nhân sự không nắm được những thông tin cập nhật từ các bộ phận khác kịp thời, do đó chưa thể tìm kiếm, tuyển dụng được ngay những ứng viên phù hợp với vị trí yêu cầu, việc chậm trễ trong khâu tuyển dụng là khó tránh khỏi với các doanh nghiệp ngành thương mại dịch vụ.
2. Khó thỏa mãn nhu cầu nhân viên về chính sách đãi ngộ
Nhằm thu hút cũng như giữ chân nhân viên làm việc lâu dài cho doanh nghiệp mình, việc đánh giá kinh nghiệm, trình độ, quá trình làm việc cũng như tiềm năng phát triển của nhân viên để từ đó đưa ra những chính sách đãi ngộ phù hợp là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn còn chưa thực sự làm tốt công tác này. Công tác phân tích, phân loại và tính toán lương, thưởng cho nhân viên còn nhiều sai sót, chưa hợp lý, dẫn đến giảm sự hài lòng của nhân viên. Hơn nữa, việc tính toán lương thưởng, chế độ đãi ngộ của nhiều doanh nghiệp vẫn được thực hiện theo phương pháp thủ công, dẫn đến tăng khối lượng công việc cho phòng nhân sự mà hiệu quả thì không hề cao.
3. Tỷ lệ luân chuyển lao động tăng cao
Khi công việc không còn cơ hội thăng tiến, mức đãi ngộ không cao, doanh nghiệp dễ gặp phải tình trạng tỷ lệ luân chuyển lao động tăng cao, đặc biệt đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tình trạng lao động cũ nghỉ việc, lao động mới xin vào liên tục là một vấn đề đáng ngại với doanh nghiệp, làm tốn nhiều thời gian, chi phí tuyển dụng, cũng như chi phí đào tạo mời. Hơn nữa, nếu tình trạng này kéo dài có thể ảnh hưởng xấu đến hình ảnh thương hiệu của doanh nghiệp, về lâu dài có thể làm giảm hiệu quả kinh doanh, mức doanh thu, lợi nhuận của doanh nghiệp.
4. Thiếu hụt nhân tài
Nguồn lao động trong nước tuy vô cùng dồi dào, nhưng chỉ một phần thiểu số trong đó là có đủ kỹ năng, kinh nghiệm để đáp ứng nhu cầu công việc cao của ngành dịch vụ như hiện nay. Bởi ngày thương mại đòi hỏi rất nhiều kỹ năng để đáp ứng công việc, vì vậy, việc tìm kiếm và phát triển nhân tài nhằm cống hiến vì lợi ích của doanh nghiệp là một công việc tiêu tốn nhiều thời gian, công sức và không hề đơn giản của bộ phận nhân sự. Nhiều doanh nghiệp chưa đề ra các tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá kiến thức, kỹ năng cần thiết của ứng viên cho việc tuyển dụng, công tác đào tạo, đánh giá, phân bổ nhân sự còn thiếu thông tin và cơ sở, dẫn đến việc tìm kiếm và phát triển nhân tài cho doanh nghiệp càng trở nên khó khăn.
5. Khó hài hòa các mối quan hệ trong nội bộ công ty
Đối với các doanh nghiệp đã xây dựng được văn hóa doanh nghiệp mạnh thì sẽ không gặp vấn đề quá lớn vời việc hài hòa các mối quan hệ trong công ty cũng như định hướng lợi ích của nhân viên theo lợi ích chung của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc hài hòa các mối quan hệ phức tạp trong công ty, không những mối quan hệ giữa nhân viên với nhân viên mà còn mối quan hệ của nhân viên với cấp quản lý, là một việc không hề đơn giản. Điều này đặt ra thách thức lớn cho chủ doanh nghiệp cũng như giám đốc nhân sự, đòi hỏi họ phải tìm hiểu rõ nhu cầu, nguyện vọng của nhân viên trong công ty, nhằm tạo ra sự đoàn kết nội bộ, từ đó giúp doanh nghiệp phát triển lâu dài và bền vững.
Xem thêm: QUẢN LÝ NHÂN SỰ NGÀNH BẤT ĐỘNG SẢN CÓ THỰC SỰ QUÁ KHÓ KHĂN KHÔNG?
IV, Giải pháp quản lý nhân sự ngành thương mại – dịch vụ
- Hỗ trợ quản lý, phân quyền theo mô hình công ty có nhiều công ty con, nhiều chi nhánh, địa điểm. Hỗ trợ các tập đoàn, công ty dịch vụ phát triển đa lĩnh vực với nhiều chi nhánh, pháp nhân, công ty con,…
- Quản lý nhiều loại nhân viên: chính thức, thời vụ… Đối với các ngành dịch vụ thường xuyên tuyển dụng nhân viên thời vụ, part-time, nhân viên theo ca để đảm bảo công việc được hoàn tất đúng thời gian và cũng để giảm thiểu chi phí so với nhân viên chính thức, chính vì vậy đây là một trong những vấn đề phần mềm quản trị nhân sự hỗ trợ cho các doanh nghiệp mảng thương mại dịch vụ.
- Hỗ trợ nhiều chế độ làm việc khác nhau, công ca linh hoạt, luân chuyển NV giữa các cửa hàng… Chấm công GPS cho nhân viên làm việc những nơi không có máy chấm công.
- Nhằm xây dựng tính chủ động cho nhân viên trong công tác quản lý công lương của bản thân, hệ thống phần VnResource HRM Pro cho phép người dùng chủ động giải trình công: tự động nhắc thiếu in/out , phê duyệt thiếu giờ In/Out, Leave, Overtime… kết xuất báo cáo và kết quả công hoàn chỉnh từ đó giảm thiểu công việc cho khối phòng ban nhân sự và giảm thiểu các vấn đề bất mãn trong công tác quản lý nhân sự tại các doanh nghiệp ngành thương mại dịch vụ.
- Hỗ trợ tính lương linh động cho nhiều loại lương, theo doanh số các cửa hàng, theo sản phẩm, theo phụ cấp phí dịch vụ, hoa hồng (Tips).
- Hỗ trợ cấu hình & tính thuế cho nhân viên, bao gồm nhân viên thời vụ.
- Tính lương chung hoặc riêng cho mỗi chi nhánh, Phân bổ và phân tích chi phí theo Cost Center, Cost Sharing…
- Payroll Reconciliation – Phân tích sự chênh lệch về lương giữa tháng này với tháng khác, chi tiết các dòng dữ liệu khác nhau để đảm bảo sự chính xác.
- Hỗ trợ phân tích lương so với thị trường (Mercer) để đánh giá mức độ trả lương tối ưu phù hợp nhất nhằm giữ chân và thu thút nhân tài…
- Hệ thống đánh giá KPI, OKR, BSC, bản đồ chiến lược…
- Hệ thống quản lý năng lực, bao gồm bộ tiêu chuẩn năng lực tham khảo chất lượng do các chuyên gia nhân sự hàng đầu tại Việt Nam xây dựng.
- Hệ thống E-Learning – Đào tạo trực tuyến. Đang trở thành xu hướng đào tạo của các doanh nghiệp ngành thương mại dịch vụ hiện nay. Với các lợi ích vượt trội như: tiết kiệm chi phí, tiết kiệm thời gian, linh động trong việc đào tạo nhân sự, xây dựng văn hóa học tập trong doanh nghiệp,… thì hiện nay hệ thống VnResource HRM Pro có tích hợp cùng với khung đánh giá năng lực để từ đó đưa ra các bài giảng đào tạo trực tuyến để phù hợp với năng lực đánh giá của từng nhân viên đó.
Kết
Như vậy sau khi tìm hiểu thương mại dịch vụ là gì có thể thấy chúng đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc phát huy thế mạnh của mỗi quốc gia, là tiền đề cho những bước đầu gia nhập xu hướng toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế. Tuy nhiên, quản lý nhân sự ngành thương mại dịch vụ đang có nhiều khó khăn, thách thức đối với các nhà quản trị trong bối cảnh hiện nay, dẫn đến việc chưa khai thác được hết hiệu quả của nhân viên trong công việc, đồng thời gây ra các bất mãn không đáng có trong nội bộ doanh nghiệp. Với sứ mệnh mang đến giải pháp quản trị nhân sự giúp phát triển và nâng cao giá trị cho khách hàng , VnResource luôn luôn nghiên cứu những khó khăn của khách hàng để từ đó đưa ra giải pháp toàn diện có thể đáp ứng mọi phương diện khó khăn của khách hàng. VnResource đã phát triển trên thị trường gần 20 năm, chúng tôi tự hào có thể đáp ứng những khó khăn nhất của nhân sự ngành thương mại dịch vụ. Một số các doanh nghiệp, tập đoàn lớn ngành thương mại dịch vụ đã triển khai giải pháp VnResource HRM Pro: Gameloft, CJ CGV, Funtap, VTC Intecom, Aeon Delight, Marie Stopes, FujiFilm, Vietnamobile, TranScosmos, ….
Liên hệ hỗ trợ tư vấn và nhận demo hoàn toàn miễn phí: 0914.004.800
